Lời dẫn: Sự bùng nổ truyền thông về AI Tạo Sinh
AI đang lan tỏa mạnh mẽ toàn cầu trên nhiều nền tảng. Truy cập LinkedIn, theo dõi tin tức hay tham gia các sự kiện bạn đều dễ dàng nghe đến các thuật ngữ như ChatGPT, AI Copilot, DeepSeek cùng nhiều công cụ tự động hóa cam kết mang đến những cách mạng công nghệ. Từ sáng tạo nội dung marketing đến chatbot tương tác với khách hàng, phạm vi ứng dụng công nghệ này phủ sóng mạnh. Chủ đề AI không chỉ giới hạn trong hội thảo chuyên ngành mà còn lan tỏa đến văn phòng, giảng đường đại học, và thậm chí quán trà đá vỉa hè.
Tuy nhiên, câu hỏi quan trọng là: AI Tạo Sinh (Generative AI hay GenAI) hay thực sự là công cụ chuyển đổi toàn diện cho doanh nghiệp, đặc biệt ở Việt Nam?
AI dự kiến đóng góp 15,7 nghìn tỷ USD cho kinh tế toàn cầu năm 2030 (theo PwC), định hình lại ngành nghề và thúc đẩy sự cạnh tranh mới. Trong khi doanh nghiệp toàn cầu tăng tốc ứng dụng GenAI, phần lớn doanh nghiệp Việt Nam mới bắt đầu tìm hiểu. Các lãnh đạo đang bối rối về cách bắt đầu, chọn lựa nền tảng và đo lường hiệu quả. Nhiều doanh nghiệp chưa xây dựng kế hoạch hành động để tận dụng tiềm năng AI.
Cơ hội của doanh nghiệp Việt Nam lớn mạnh. Nhưng câu hỏi không còn là AI có giá trị nữa mà là: cách ứng dụng GenAI hiệu quả?
Bài viết giúp phân biệt sự thật và cường điệu về GenAI; cập nhật ứng dụng AI tại Việt Nam; giới thiệu ví dụ ứng dụng GenAI hiệu quả; và gợi ý các bước triển khai bài bản.
1. AI – Hiểu đúng về AI
Sự tăng trưởng của AI gây ra nhiều kỳ vọng và hiểu lầm cho doanh nghiệp. Một số công ty kỳ vọng AI thay đổi toàn diện tức thì, trong khi khác lại lo ngại công nghệ phức tạp. Truyền thông đưa tin về đột phá như dự án Stargate (OpenAI), Grok (xAI), DeepSeek và Manus AI (Trung Quốc) kích thích kỳ vọng. Vậy, AI thực sự mang lại gì, và giới hạn nào để tránh kỳ vọng sai lầm? Doanh nghiệp Việt cần tập trung vào ứng dụng thực tế thay vì chạy theo xu hướng.
Điều gì thúc đẩy cơn sốt AI?
Ba yếu tố chính kích hoạt AI:
(1) Tiến bộ khoa học và công nghệ,
(2) Dòng vốn đầu tư mạnh mẽ từ các tập đoàn lớn,
(3) Xu hướng ứng dụng rộng rãi AI trong doanh nghiệp.
Các tiến bộ vượt trội trong AI Tạo Sinh như ChatGPT, DeepSeek, copyright 1.5, Grok cùng Tác nhân AI và công cụ tự động hóa thay đổi vận hành doanh nghiệp. Bên cạnh kỳ vọng tăng hiệu suất, AI cũng gây tranh cãi về việc làm.
Quan niệm sai lầm và thực tế
AI không phải là cuộc cách mạng tức thì, cần tinh chỉnh và tích hợp.
Sai lầm phổ biến là AI hoạt động tự động mà không cần huấn luyện, trong khi thực tế AI không thể thay thế tư duy sáng tạo.
Nhiều doanh nghiệp đầu tư AI theo phong trào, dẫn đến thiệt hại. Thành công phụ thuộc công nghệ, quy trình và nhân sự.
Thực tế và tiềm năng AI Tạo Sinh
GenAI nâng cao trải nghiệm khách hàng nếu áp dụng bài bản.
Ví dụ: Morgan Stanley dùng GPT-4 hỗ trợ tư vấn tài chính (openai.com). Salesforce Einstein GPT cá nhân hóa marketing (salesforce.com).
GenAI giúp nhân viên ra quyết định nhanh như AI Copilot, AI Agents, giảm tải công việc lặp lại. GenAI tăng năng suất và giá trị chiến lược (mitsloan.mit.edu).
Doanh nghiệp có chiến lược sẽ khai thác tốt nhất tiềm năng AI, ngược lại sẽ gặp khó khăn.
Những việc doanh nghiệp cần làm để thành công với AI
2. AI Tạo Sinh tại Việt Nam: Cơ hội và Thách thức
Việt Nam tăng cường phát triển AI khu vực, với sự hỗ trợ từ Chính phủ và tư nhân. Chiến lược quốc gia 2021–2030 hướng tới trung tâm đổi mới sáng tạo AI (chinhphu.vn).
Thị trường AI Việt Nam dự kiến đạt 3,4 tỷ USD đến 2030 (jdi.group). Các lĩnh vực ứng dụng chính: nâng cao trải nghiệm khách hàng.
Tập đoàn lớn như NVIDIA, Google hợp tác đầu tư trung tâm nghiên cứu AI; VinAI, FPT.AI phát triển mô hình AI đặc thù cho Việt Nam.
Những khó khăn doanh nghiệp phải đối mặt
• Thiếu nhân lực AI chuyên sâu.
• Chi phí triển khai cao.
• Hạn chế về hạ tầng tính toán.
• Rào cản ngôn ngữ, mô hình chưa tối ưu tiếng Việt.
• Lo ngại pháp lý.
Mặc dù vậy, với chính sách hỗ trợ, Việt Nam có nền tảng thuận lợi.
3. Các lĩnh vực AI Tạo Sinh chứng minh giá trị thực
• Tài chính – Ngân hàng: tự động hóa báo cáo, phát hiện read more gian lận, mô hình rủi ro. Ví dụ Kompato AI tối ưu thu hồi nợ.
• Tiếp thị và Bán hàng: tự động tạo nội dung, cá nhân hóa thông điệp, tối ưu kịch bản tư vấn như Teampal AI, Revve AI.
• Bán lẻ & Thương mại điện tử: trợ lý mua sắm thông minh, đề xuất cá nhân hóa, tìm kiếm hình ảnh bằng AI.
• Chuỗi cung ứng & Sản xuất: tối ưu logistics, bảo trì dự đoán, tự động hóa sản xuất (Aitomatic).
GenAI tăng mức độ tự động hóa.
4. Xu hướng tiếp theo AI Tạo Sinh tại Việt Nam: Tùy biến theo ngành
Doanh nghiệp đang chuyển hướng ứng dụng AI sâu hơn với AI Agents học hỏi tối ưu hiệu quả vận hành.
Các mô hình AI được tối ưu cho ngôn ngữ và văn hóa Việt Nam như PhoGPT, VinaLLaMA, Arcee-VyLinh giúp phù hợp môi trường doanh nghiệp.
Ứng dụng BI với GenAI
Công cụ BI tích hợp GenAI như Power BI, Tableau giúp truy vấn ngôn ngữ tự nhiên, hỗ trợ ra quyết định nhanh chóng.
AI Agents và Agentic AI
AI Agents có khả năng tối ưu hành vi. Agentic AI còn tự cải tiến, cộng tác đa phòng ban, áp dụng trong tài chính, marketing, CNTT.
AI Copilot trong vận hành
Trợ lý AI tích hợp ERP, CRM, HRM giúp tự động hóa, hỗ trợ nhân viên làm việc hiệu quả hơn.
Tự động hóa xử lý tài liệu
GenAI xử lý hợp đồng, hồ sơ vay vốn, biểu mẫu pháp lý giúp giảm sai sót, nâng cao tốc độ và tuân thủ.
Quản lý tri thức nội bộ bằng GenAI
Kết hợp RAG, GenAI hỗ trợ nhân viên truy vấn thông tin nội bộ bằng ngôn ngữ tự nhiên nhanh chóng.
5. Triển khai AI hiệu quả tại Việt Nam: Chiến lược
• Xác định mục tiêu kinh doanh rõ ràng.
• Đảm bảo dữ liệu chất lượng và sẵn sàng.
• Tích hợp AI vào hệ thống ERP, CRM.
• Triển khai theo giai đoạn nhỏ và nhân rộng khi đạt kết quả.
• Thiết lập vòng phản hồi liên tục để nâng cao hiệu quả.
AI tại Việt Nam: Biến xu hướng thành lợi ích cho doanh nghiệp.
AI giúp tinh giản quy trình ở tài chính, bán lẻ, marketing, vận hành.
Doanh nghiệp áp dụng bài bản để tạo lợi thế cạnh tranh.
Thông điệp chính cho lãnh đạo:
• AI không chỉ là trào lưu.
• Tập trung nâng cao năng suất và tối ưu chi phí.
• Triển khai AI có chiến lược để đạt kết quả bền vững.
• Giải pháp AI nội địa hóa giúp tăng hiệu quả.
• AI là trợ lý thông minh.
Doanh nghiệp bắt đầu từ quy mô nhỏ và nhân rộng có chọn lọc trong ứng dụng AI.
AI là yếu tố bắt buộc trong cuộc đua cạnh tranh.
Câu hỏi cuối cùng: Doanh nghiệp bạn sẽ là người dẫn đầu kỷ nguyên AI?